Poniedziałek, 6 maja
Imieniny: Jakuba, Judyty, Jana
Czytających: 4233
Zalogowanych: 2
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Jelenia Góra: Nie tylko Werner

Czwartek, 28 grudnia 2023, 16:32
Aktualizacja: 16:39
Autor: Stanisław Firszt
Jelenia Góra: Nie tylko Werner
Najbardziej znanym rysownikiem na Śląsku w XVIII wieku był Friedrich Bernhard Werner. Urodził się 26 stycznia 1690 roku w Topoli koło Kamienia Ząbkowickiego gdzie w pobliżu funkcjonował klasztor cystersów. Dlatego rodzice dali mu imiona związane z tym zakonem.
Friedrich, na cześć ówczesnego opata klasztoru i Bernard na cześć św. Bernarda z Clairvaux. Werner pochodził z ubogiej rodziny, ale ze względu na swoje zdolności uczył się w kolegium jezuitów w Nysie. Zaciągnął się do wojska, ale nie pozostał tam długo. Podróżował, a następnie związał się z biskupami wrocławskimi.

Wyruszył w wieloletni objazd po Europie, gdzie na zlecenie augsburskich wydawnictw rysował widoki miast, ciekawe budowle architektoniczne i różnego rodzaju ciekawostki. Jest autorem ponad 200 widoków miast, w tym Jeleniej Góry i Cieplic, które narysował w 1 poł. XVIII w.

Ale nie tylko on wykonał panoramę Jeleniej Góry z czasów największego okresu jej rozkwitu. Zrobił to także w 1738 roku Gottfried Böhner, a także jeden z braci Strachowskich z Wrocławia w 1764 roku (istnieją późniejsze wersje tej grafiki). W wielu publikacjach to przedstawienie naszego miasta jest bezimienne, a także źle datowane bo na 1774 rok.

Tymczasem znajduje się ono w publikacji „Hirschbergischen gesangbuch…” wydanej w jeleniogórskiej drukarni Immanuela Krahna właśnie w roku 1764. Można zatem przypuszczać, że panorama Jeleniej Góry musiała powstać nawet nieco wcześniej. Trudno powiedzieć kto ją namalował. Był to zapewne ktoś z rodziny Strachowskich właścicieli zakładu produkcji rycin istniejącego na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu.

Założycielem zakładu był Bartłomiej Strachowski, który do Wrocławia przyjechał w 1711 roku z Pomorza lub Warmii tj. z terenu dawnej Rzeczpospolitej. Wiadomo, że zmarł we Wrocławiu w 1759 roku. Zakładając, że panorama Jeleniej Góry, sygnowana nazwiskiem Strachowsky (oryginalna pisownia) powstała w końcu lat 50. lub początku lat 60. XVIII wieku. Można przypuszczać, że jej autorem mógł być sam Bartłomiej Strachowski. Byłaby to jedna z ostatnich panoram wykonanych przez tego autora. A jeśli nie, to był to jeden z jego uzdolnionych synów, którzy prowadzili zakład po ojcu. Byli to Florian Bartłomiej, Jan Bartłomiej lub Jan Benjamin.

Zakład w ciągu swojego istnienia wydał od 2.000 do 2.500 rycin (tematyka religijna, wizerunki Piastów, ozdobne ekslibrysy, mapy, plany i widoki miast). Pracował przede wszystkim dla wydawnictwa Korna we Wrocławiu a także wydawców w Jaworze, Brzegu i Nysie. Jak się okazuje także dla jeleniogórskiego wydawcy I. Krahna.

Panorama Jeleniej Góry w śpiewniku jeleniogórskim jest sygnowana nazwiskiem Strachowsky. Co ciekawe na rycinie jej autor przedstawił także siebie siedzącego na Wzgórzu Krzywoustego (Hausberg) i rysującego panoramę.

Ciekawa sprawą jest też to, że Strachowsccy ilustrowali księgi, których autorami byli przedstawiciele rodu Thebezjuszy. W Jaworze wydano w 1703 roku dzieło Georga Thebesiusa, który był syndykiem w Legnicy i radcą książąt piastowskich. Zawiera ono pierwsze naukowe opisy odkryć archeologicznych na Śląsku ilustrowane rysunkami Strachowskiego.

Śpiewnik jeleniogórski z 1764 roku jest autorstwa Adama Gottfrieda Thebesiusa, który był pastorem w kościele św. Pawła i Piotra w Legnicy (dzisiejsza katedra). Był miłośnikiem i twórcą wielu pieśni kościelnych.

Z tej rodziny pochodził tez jeleniogórski medyk, odkrywca zastawki wieńcowej, Adam Christian Thebesius.

Stanisław Firszt

Twoja reakcja na artykuł?

18
95%
Cieszy
0
0%
Hahaha
0
0%
Nudzi
0
0%
Smuci
1
5%
Złości
0
0%
Przeraża

Ogłoszenia

Czytaj również

Komentarze (3)

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Zaloguj
0/1600

Czytaj również

Sonda

Czy jeżdżę na rowerze?

Oddanych
głosów
72
Tak, regularnie
28%
Tak, od czasu do czasu
33%
Nie, ale uprawiam rekreacyjnie inny sport
14%
Nie, z jakimkolwiek sportem mi „nie po drodze”
25%
 
Głos ulicy
Złota rybka
 
Miej świadomość
Koniec CPK? Rząd ma „lepszy” plan!
 
Rozmowy Jelonki
Nie widzimy przeszkód do współpracy
 
Aktualności
Wystartował Bike Maraton
 
Piłka nożna
Wybitny reprezentant Polski przy Złotniczej
 
Inne wydarzenia
Parada Rowerów z drona
 
Aktualności
Rowerowe ściganie z Mają Włoszczowską
Copyright © 2002-2024 Highlander's Group