Na dwóch piętrach zabytkowej Wielkiej Stajni mieści się wystawa przyrodnicza „Klimatyczne Karkonosze”, której zwiedzanie trwa ok. 1–1,5 godziny, a na parterze Pałacu wystawa edukacyjna o charakterze historycznym „Pałac Sobieszów”, której zwiedzanie trwa ok. godziny. Jej uzupełnieniem jest ścieżka edukacyjna „Zostań Zarządcą”, która powinna się spodobać szczególnie młodszym gościom.
Obie ekspozycje dostępne są w językach polskim, niemieckim, angielskim i czeskim. Dla gości ze specjalnymi potrzebami przygotowaliśmy audiodeskrypcję oraz zwiedzanie w polskim języku migowym - dodają przedstawiciele KPN.
Jak mówili na konferencji prasowej Andrzej Raj - dyrektor KPN, a także Karolina Dobrowolska-Martini - kierowniczka Działu Edukacji Ekologicznej w KPN i Justyna Wierzchucka - kierowniczka Centrum Przyrodniczo-Edukacyjnego KPN, „Klimatyczne Karkonosze” to wystawa, która nie imituje przyrody, bowiem na spotkanie z nią wciąż trzeba pójść w góry. Ekspozycja buduje nastroje towarzyszące obcowaniu z naturą – widzimy światło przeświecające przez korony drzew, czujemy drgania towarzyszące powstawaniu gór, otacza nas mrok i niepewność, gdy w lesie zapada noc. Ekspozycja jest przeznaczona do niespiesznego zwiedzania, które sprzyja refleksji, zadumie i poszukiwaniu odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Wykorzystanie zmysłów poprzez doświadczanie różnych faktur, dźwięków, a nawet zapachów buduje pamięć i wiedzę o Karkonoszach. W tak skomponowanej przestrzeni znalazło się też miejsce na szereg aktywności opartych na eksperymentach – w sali „Przez wszystkie piętra Karkonoszy” sprawdzimy, jak wartki jest nurt górskiego strumienia, w sali „Sen nocy leśnej” dowiemy się, gdzie nocą kryją się zwierzęta, a w sali „Laboratorium” przyjrzymy się z bliska, jak zbudowane jest skrzydło motyla. Przez ekspozycję prowadzi nas pojedyncza kropla wody, którą z „chmury” uwalnia zwiedzający. Górski potok prowadzi ją w dół karkonoskich zboczy, aż w końcu kropla trafia do miejsca, w którym „paruje” i wraca do chmury, zamykając tym samym symboliczny obieg wody w przyrodzie - tłumaczyli przedstawiciele Parku.
Autorem projektu wystawy jest Koza Nostra Studio z Krakowa.
Wykonawcą projektu jest firma Alfa-Edgar z Wrocławia.
Historia powstania Centrum
Niemal 10 lat temu dawny majątek ordynacji Schaffgotschów w Sobieszowie stał się własnością Karkonoskiego Parku Narodowego – przez ten czas Park zmagał się z wieloma trudnościami wynikającymi z braku możliwości pozyskania funduszy zewnętrznych, przestojami na budowie, rosnącymi cenami materiałów i usług budowlanych oraz skomplikowanymi rozliczeniami w projektach. Pomimo tych przeszkód, udało się dojść do momentu, w którym możemy zaprosić do Centrum pierwszych gości. Już na poziomie planowania całości inwestycji, budowa Centrum została podzielona na trzy etapy. Pierwszy z nich obejmował prace koncepcyjne oraz przygotowanie i realizację projektów budowlanych i wykonawczych dla sieci zewnętrznych i części budynków. Zaprojektowano wówczas nie tylko przebudowę Pałacu i Domku Ogrodnika, ale też zagospodarowanie wokół Pałacu oraz wzniesienie nowej konstrukcji tzw. Elektrycznej Stodoły. W etapie II przeprowadzono remont i przebudowę Wielkiej i Małej Stajni, budowę od podstaw Budynku Wejściowego oraz parkingu od strony pętli autobusowej na ul. Cieplickiej. Ten etap prac obejmował również kompleksowe wykonanie dwóch stałych ekspozycji – „Klimatyczne Karkonosze” oraz „Pałac Sobieszów”.
Do całkowitego zakończenia budowy Centrum Edukacyjno-Przyrodniczego potrzebujemy jeszcze czasu - mówił dyrektor Andrzej Raj. - Przed pracownikami KPN stoją zadania dot. realizacji III etapu inwestycji, m.in. pozyskanie środków zewnętrznych na remont i przebudowę budynku dawnej bursy, stojącej tuż przy ul. Karkonoskiej, która pierwotnie była domem zarządcy majątku Shaffgotschów. Według projektów Bursa będzie pełniła rolę hotelowo-edukacyjną - z miejscami noclegowymi dla 60 osób oraz dwiema pracowniami edukacyjnymi na parterze: kulinarną oraz plastyczną. Jak tylko zostaną uruchomione programy finansowe z nowej perspektywy unijnej 2021-27, KPN będzie szukał możliwości pozyskania pieniędzy na realizację tej inwestycji. Nie będzie to zadanie proste – za każdym razem trzeba wpisać się ze swoim przedsięwzięciem w priorytety danego programu, a i park narodowy nie zawsze może być beneficjentem w każdym projekcie. Przy przebudowie Bursy, KPN chce przywrócić jej pierwotną bryłę: odtworzyć dużą bramę wjazdową w budynku, która otwierała widok na Pałac. Pracownicy Parku będą też starali się pozyskać pieniądze na dokończenie remontu Spichlerza, budynku sąsiadującego z Elektryczną Stodołą. Ze środków własnych Parku pod koniec 2019 r. udało się wyremontować dach budynku, obecnie trwa remont elewacji oraz stolarki drzwiowej i okiennej. Docelowo Spichlerz ma być wynajmowany lokalnym twórcom i producentom, którzy będą mogli oferować w tym miejscu swoje towary - dodano.
Ceny:
Ceny biletów wstępu na ekspozycję „Klimatyczne Karkonosze”:
Bilet normalny: 35 PLN
Bilet ulgowy: 25 PLN
Bilet rodzinny: 85 PLN (1 lub 2 dorosłych + dzieci)
Bilet dla grup zorganizowanych:
Normalny: 25 PLN
Ulgowy: 15 PLN.
Ceny biletów wstępu na ekspozycję „Pałac Sobieszów”:
Bilet normalny: 25 PLN
Bilet ulgowy: 18 PLN
Bilet rodzinny: 60 PLN (1 lub 2 dorosłych + dzieci)
Bilet dla grup zorganizowanych:
Normalny: 18 PLN
Ulgowy: 10 PLN.
Konferencja organizowana była w ramach projektu „Centrum Edukacyjno-Przyrodnicze Karkonoskiego Parku Narodowego – Pałac Sobieszów” w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Wartość całkowita projektu wynosi 29 529 755,47 zł. Dofinansowanie: 20 444 792,56 zł. Współfinansowanie (NFOŚiGW): 3 646 804,07 zł.
Projekt obejmował:
- adaptację budynku Wielkiej Stajni na potrzeby ekspozycji przyrodniczej „Klimatyczne Karkonosze” oraz ośrodka edukacyjnego wraz z wyposażeniem, której koszt ogółem wyniósł 16 140 028,16 zł
- wykonanie interaktywnej ekspozycji przyrodniczej "Klimatyczne Karkonosze", którego koszt ogółem wyniósł 12 633 876,98 zł.
